Duyuru

Kaçak savaş suçları zanlısı: Ante Gotovina

Yazılar

  /   851   /   03 Mart 2014, Pazartesi

 Yazdır

  

 

 

Emekli Hırvat General Ante Gotovina dört yıl boyunca kanundan kaçtıktan sonra Aralık 2005'te tutuklandı.

 

photo

Emekli General Ante Gotovina 7 Aralık 20052te Kanarya Adaları'nda tutuklandı. 

Emekli Hırvat General Ante Gotovina 7 aralık 2005'te İspanya'nın Kanarya Adaları'nda dünyaya geldi ve ertesi gün Lahey'e iade edildi. Haziran 2001'den beri kanundan kaçmakta olan Gotovina, Eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin (ICTY) kendisini Hırvatistan'daki 1991-1995 ihtilafının sonlarına doğru Krajinalı Sırplara karşı işlenen zulümlerde rol aldığı iddiasıyla suçlamasından kısa süre sonra ortadan kayboldu.

Gotovina, eski Bosnalı Sırp lider Radovan Karadziç ve ordu komutanı Ratko Mladiç ile birlikte 1990'lardaki Balkan ihtilaflarından kaynaklanan en azılı üç savaş suçu zanlısından biriydi.

Gotovina, ICTY tarafından Fırtına Operasyonu'ndaki rolü için suçlandı. Hırvatistan, Sırp ayrılıkçıların 1991 yılında ele geçirdikleri Krajina bölgesini kontrolünü geri almak amacıyla 4 Ağustos 1995'te Fırtına Operasyonu kod adlı bir askeri harekat başlattı. Günlerce süren operasyon ve 15 Kasım 1995'e kadar devam eden müteakip eylemlerde, Gotovina Hırvat Ordusu'nun Split Fiili Bölgesine komuta etti. BM savcıları Mart 2004'te kamuoyuna açıkladıkları Gotovina aleyhindeki değiştirilmiş iddianamede, zanlının bu görevi süresince, Fırtına Operasyonu kapsamında Krajina bölgesinin güney bölgesinde konuşlandırılan Hırvat güçlerinin tümü üzerinde fiili ve kanuni komuta ve kontrole sahip olduğunu iddia ettiler.

İddianamede Gotovina, operasyon sırasında işlendiği iddia edilen zulüm, cinayetler, yağma, kent, kasaba ve köylerin gereksiz yıkımı, sürme ve diğer insanlık dışı eylemler nedeniyle dört adet insanlık suçu ve üç adet de savaş yasa ve geleneklerini ihlal suçlamasıyla karşı karşıya bulunuyor. ICTY Gotovina'yı, en az 150 Krajinalı Sırp'ın yasadışı şekilde öldrülmesi de dahil olmak üzere bu suçlardan bireysel olarak sorumlu tutuyor. Hırvat Ordusu'nun saldırısı ve sonraki eylemlerde 200 bin kadar Krajinalı Sırp'ın yerlerinden edildiği bildiriliyor.

BM savcılarına göre Gotovina, bireysel olarak veya Ivan Cermak, Mladen Markac ve eski Hırvatistan Cumhurbaşkanı Franjo Tucman da dahil olmak üzere başkalarıyla birlikte hareket ederek, ortak amacı Krajina bölgesindeki bütün Sırp nüfusunu zorla ve kalıcı olarak uzaklaştırmak olan bir ortak suç iştirakinde yer aldı. Bu iştirakin kapsamında, işlendiği iddia edilen suçların "planlanması, hazırlığı veya ifasını planladı, kışkırttı, emrini verdi, işledi veya başka bir şekilde buna yardım veya yataklık etti."

Savcılar, Gotovina'nın astlarının iddianamede sıralanan zulümleri işlemek üzere olduğunu veya işlediğini bilmesine veya bilmek için nedeni olmasına karşın, bu eylemlerin gerçekleşmesini önleyemediği veya faillerini cezalandırmadığını da iddia ediyorlar. Dahası, başkent Knin ve çevre belediyeler de dahil olmak üzere bölgede halk düzeni ve güvenliğini geri getirme ve güvenceye alma görevini de yerine getiremedi.

Gotovina 12 Ekim 1955'te Zadar belediyesine bağlı Pasman adasında doğdu. 1973 yılında profesyonel asker olarak Fransız Yabancı Lejyonu'na katıldı ve baş onbaşı rütbesine kadar yükseldi. Sonrasında Fransa'da, bazıları aşırı sağ siyasi hareketlerle bağlantısı olan özel güvenlik şirketlerinde çalıştı. Yasalarla da başı belaya girdi. Polis kayıtları kendisinin soygun ve gasp nedeniyle hakkında tutuklama emri çıkarıldığını ve 1986 yılında beş yıl hapis cezasına çarptırıldığını -ancak belirsiz şartlar altında bir yıl sonra serbest bırakılmış- gösteriyor.

1991 yılında Gotovina Hırvatistan'a geri döndü. 1. Tugay operasyon ve eğitim şefi olarak Ulusal Muhafız Kolordusu'na katıldı. 1992'nin Şubat ayından Nisan ayına kadar Gotovina, Hırvat Ordusu Genel Kurmayı Özel Birimi komutan yardımcısı olarak görev yaparak, altı ay sonra da altı ay süreyle Hırvat Savunma Konseyi'nde görevlendirildi.

Ekim 1992'de Hırvat Ordusu'nun daha sonra Split Askeri Bölgesi adını alacak olan Split Operasyon Sahası'nın komutanlığına getirildi ve Mart 1996'ya kadar bu görevde kaldı. Bu arada tuğgenerallikten tümgeneralliğe, daha sonra da korgeneralliğe terfi etti.

Mart 1996'da, zamanın Hırvatistan cumhurbaşkanı olan Tucman, Gotovina'yı Hırvat Ordusu Müfettişliği'nin başına atadı. Gotovina 29 Eylül 2000'de, aynı yılın Şubat ayında Hırvatistan cumhurbaşkanlığı seçimlerini kazanan Stipe Mesiç tarafından görevden alındı.

23 Kasım 2004'te BM Güvenlik Konseyi'ne sunduğu raporda, zamanın ICTY başsavcısı Carle del Ponte eski generalin Hırvat makamlarının kendisine hakkında mühürlü bir iddianame olduğunu haber vermelerinin ardından ortadan kaybolduğunu söyledi.

Ortadan kaybolması sonrasında, Gotovina'nın nerede olduğu bir söylenti ve tartışma konusu oldu. Zagreb'e kaçağı tutuklayıp ICTY'ye teslim etmesi yönünde baskı yapan del Ponte, görgü tanıklarının zanlıyı defalarca Hırvatistan'da tespit ettiği konusunda ısrar etti. Başsavcı, "devlet yapıları da dahil olmak üzere iyi örgütlenmiş bir destek ağının" Gotovina'nın adaletten kaçmasına yardım ettiğini de iddia etti.

Çeşitli kereler kamuoyu önünde Gotovina'yı teslim olmaya çağıran Hırvat yetkililer, zanlının ülkeden kaçtığını savunmakla birlikte bulunduğu takdirde tutuklanacağına söz verdiler.

Basında Şubat 2004'te çıkan haberlerde, Lejyon'daki hizmetleri sonrasında Fransız vatandaşlığı alan Gotovina'nın Fransa'nın güneyinde gizlenmeden yaşadığı ileri sürüldü. Bundan sonra, yine Fransa'nın Nice ve Aix-en-Provence kentlerinde bir süre yaşadığı ve sık sık Güney Amerika ve başka yerlere seyahat ettiği bildirildi.

Fransız Le Monde gazetesi Fransız istihbarat teşkilatı DST'nin Ekim 2003 tarihli bir raporuna dayanarak verdiği haberde, "Mafya, hatta yerel güçlü insanlar tarafından korunuyor. Gizlenmek zorunda kalmadan yaşayabiliyor, hatta önemli bir sorun yaşamadan ülke dışına bile seyahat edebiliyor." dedi. Yakalandıktan sonra, pasaportundaki damgalardan Çin ve Tahiti'ye kadar seyahat ettiği görüldü. 

  

Yorumlar