Hala bölgedeki en yüksek oranlardan biri olmasına karşın, Arnavutluk'un doğum oranı komünist sonrası önemde düşüş kaydediyor.Southeast European Times için Tiran'dan Manjola Hala'nın haberi - 18/12/08 [Getty Images] Komünist rejim altındayken Avrupa'nın en yüksek erkek doğum oranına sahip olan Arnavutluk, genel olarak yüksek doğum oranı ve yüksek anne ölüm oranıyla da tanınıyordu. Bugünse ülke, erkek doğumlarında tutarlı bir şekilde yüksek bir orana karşın bölgedeki bası diğer ülkelere kıyasla da olsa genel olarak doğum oranlarında bir düşüşe tanık olmasına karşın, listenin hala en tepesinde yer alıyor.Arnavutluk İstatistik Enstitüsü'ne göre ülke, 2006 yılındaki 52 bine kıyasla 2007 yılında tahmini olarak 33 bin 200 canlı doğum kaydetti. 1990 yılında 82 bin doğum gerçekleştiğine göre, ülkedeki doğum oranı kesinlikle düşüşte.Sosyoloji profesörü Zihdi Dervişi, Arnavutluk'taki yaşam standardının aile başına düşen çocuk sayısını kısıtladığını söylüyor. Dervişi, iş güvencesi eksikliğinin giderek artan sayıda çiftin sadece bir çocuk yapma kararı almasının başlıca nedeni olduğuna işaret ediyor.Dervişi söz konusu düşüşü başta meslek sahipleri arasında olmak üzere toplumsal değerlerdeki değişime de bağlıyor. Evlenip, boşanma ve malların bölünmesiyle sonuçlanabilecek yasal bir birlik oluşturma isteksizliği evlilik ve çocuk yetiştirmeyle ilgili şüpheler doğuruyor. Bilim adamına göre ayrıca, genç profesyonellerin kariyerlerinde başarılı olma istekleri de çocuk yapmayı ertelemeye bir başka neden oluşturuyor.Sağlık bakanlığı kaynakları doğum oranındaki düşüşü başta gençlerin göç etmesi ve kürtajlar olmak üzere sosyodemografik nedenlere bağlıyorlar.INSTAT'ın verilerine göre, 1990'larda nüfusun çoğu üreme yaşında olan yaklaşık %25'i Arnavutluk'u terk etti. Arnavutluk 1990'lardan önce kürtajı yasaklamasına karşın şimdi izin veriyor.Arnavutluk'ta, bir kadının gebeliği psikolojik ve sosyal sorunlara yol açtığı zaman kürtaja izin veriliyor. Resmi olmayan kaynaklara göre özel sağlık klinikleri bildirilmemiş kürtajları düzenli olarak yaparak kazançlı bir iş yapıyorlar.Kürtajlar daha çok ekonomik koşulların güçlüğünden kaynaklanıyor. Tiran Doğum Hastanesi'ndeki hemşireler, ihtiyacı olan genç çiftlere yapılacak ekonomik yardımın mevcut doğum oranını bir dereceye kadar yükselteceği görüşündeler. Sadece Tiran belediyesi böyle bir yardımda bulunuyor, o da çocuk başına toplam 42 avroluk bir yardım yapıyor.Bazı kürtajlara geleneksel inançlar da yol açıyor olabilir. Dervişi'ye göre, bazı ebeveynler bebeğin kız olacağını öğrendikleri takdirde gebeliği sonlandırmayı seçebiliyorlar ve sosyolog bunun son birkaç yıldır canlı erkek bebek doğumlarının baskınlığını açıkladığını düşünüyor.Arnavutluk'un doğum oranında yaşanan genel düşüş, ölümler ve yüksek göç oranıyla birleştiğinde, nüfusun ortalama yaşını 31,7 yıla çıkarmış durumda. Bu rakam 20 olduğu 2004 ve 27 olduğu 1990'a kıyasla artış kaydetti.Arnavutluk'un doğum oranı, son zamanlarda görülen düşüş bir kenara bırakırsak, bölgedeki en yüksek oranlardan biri. ABD Merkezi İstihbarat Dairesi'nin açık kaynaklı World Factbook sitesi için derlediği 2007 verilerine göre, diğer Güneydoğu Avrupa ülkelerine kıyasla Arnavutluk'un doğum oranı Türkiye'den sonra ikinci sırada yer alıyor ve onu Makedonya ve Karadağ izliyor.Bu içerik SETimes.com için hazırlanmıştır.