Kosova Radyosu Türkçe Servisi Kosova Türkiye Ticaret Odası Başkanı ve Türk Hava Yolları Kosova Müdürü Oğuz Ali Türkeli ile bir röportaj gerçekleştirdi. Röportajın özetini okuyucularımıza sunuyoruz.     Kosova Türkiye Ticaret Odasını kısaca tanıtır mısınız?  Yaklaşık 6 ay önce kurulan Kosova Türkiye Ticaret Odasının amacı neydi, bu Odayı kimler kurdu, Odada kaç firma yer alıyor, çalışan personel sayısı ne kadar?  Kosova Türkiye Ticaret Odası kuruluşunu dediğiniz gibi yaklaşık 6 ay önce gerçekleştirdik. Ama bunun bir 6 aylık da hazırlıkları var. En ince detayına kadar her şeyi düşünerek hazırlıkları tamamladık ve resmi kuruluşumunuzu da 1 Temmuzda ilan ettik.Kosova Türkiye Ticaret Odasının amacı, Kosova ile Türkiye arasında ticaretin ve yatırımın geliştirilmesi için bir zemin oluşturmak, ticari ilişkilerin geliştirilmesine katkı sağlamak, ticari konularda tecrübe aktarımı ve bilgi alışverişinin sağlanması, ikili işbirliğinin artırılması, ticaret, yatırım ve ekonomik ilişki ve işbirliğinin teşvik edilip desteklenmesi gibi temel başlıklar halinde söylenebilir. KTTO’nun üyelerine gelince ise şu şekilde sıralayabiliriz:  -         Banka Kombtare Tregtare BKT-         Buçaj Company-         Gülistan Eğitim Merkezi-         Kosova e Re Sigorta Şirketi-         Motto Company-         Newco Balkan-         Türk Ekonomi Bankası TEB-         AMK International-         Türk Hava Yolları-         Global İmpex – Ülker-         Zero Pozitive Publicis Tabi şunu da vurgulamakta fayda var, biz bu oluşuma girerken en büyük desteği Türkiye Cumhuriyeti o zamanki Eşgüdüm Bürosundan şimdi de T. C. Priştine Büyükeliliğinden aldık. T.C. Elçiliği Onursal Başkanlığımızı yapmaktadır. Uzman kadromuza gelince bunu da aşamalı olarak geliştiriyoruz. Bizleri saymazsanız eğer, ki hepimiz yoğun bir çaba sarf ediyoruz, şu anda 3 personel istihdam ediyoruz. Kosova Türkiye Ticaret Odası kurulduğundan bu yana geçen 6 aylık zaman diliminde hedeflediği planlarını gerçekleştirebildi mi? Kısa vadeli hedeflerimize ulaştığımızı söyleyebiliriz. Bunlar da, ikili ekonomik ilişkileri sağlamak, Kosova ile Türkiye arasında ekonomik köprü vazifesi görmek; Kosova ile Türkiye arasında ekonomik bir merkez haline gelmek; bu merkezden de ekonomik koordinasyonu sağlamak gibi... Ancak bizim uzun vadeli hedeflerimiz de var. Bunlara da yavaş ve emin adımlarla ilerliyoruz. Bunlardan kısaca bazı ipuçları verebilirin. Balkanlarda neden bir merkez halinde bir fuar organizasyonu olmasın, bu fuar organizasyonunun da bir fuar merkezi olmasın... Tabi fuar merkezi yıl boyunca fuar düzenleyecek diye bir şey olamaz, bu çeçrevede neden sinema ve tiyatro salonları bir kültür merkezi şeklinde olmasın diye düşünüyoruz. Tabi bunlar yavaş yavaş olacak şeyler biz konuşmaktan çok yapmayı hedefliyoruz. Ticaret Odasının kuruluşunda, amacının  Kosova ve Türkiye arasında ticaret hacmini artırmak ve yatırımları çekmek olduğu belirtilmişti. Bu 6 aylık zaman zarfında hedeflediklerinize ulaştınız mı, özellikle Kosova’ya Türk firmaları tarafından yatırımın yapılmasında bir artış varmı? Malumunuz yatırım çok ciddi risk ve karlılık analizleri gerektiren bir sürecin ardından gelebilecek bir olgu. Bizim Kosova’ya dikkat çekmek, buranın eksiklerini de belirterek yatırım için uygun bir bölge olabileceğini ifade etmek konusunda ciddi çalışmalarımız oldu. Katıldığımız üst düzey toplantılarda gerek iş adamlarına, gerkese sanayi ve ticaret kuruluşlarına bu bilgileri aktardık. Yatırım yapmayı düşünen ciddi işadamları ile de görüşmelerde bulunduk. Şu anda bu süreç devam ediyor. Bölgenin fizibilite çalışmalarını yürüten firmalar var. Halihazırda yatırım yapmaya gelen Türk firmaları da mevcut. Kosova ekonomisini nasıl görüyorsunuz? Bilinen bir gerçek ki Kosova’da üretim yok denecek kadar az. Oysa bir ülkenin kalkınması için üretimin yapılması ve ekonomi çok önemli. Sizce bu doğrultuda neler yapılabilir, bu yönde Türkiye’nin katkısı olabilir mi? Tespitleriniz doğru, Türkiye de bu konuda elinden gelen desteği vermeye çalışıyor. Geçenlerde Dış Ticaret Müsteşarlığının organizasyonuyla yaklaşık 20 kadar işadamı Kosova ziyaretinde bulundu ve burada neler yapabileceklerini araştırdılar. Münferit olarak gelen işadamları da mevcut. Türkiye, Kosova ekonomisine katkıda bulunmak için gerek kamu kurumları gerekse özel sektör olarak çok ilgili... Bu konuda bir şeye dikkat çekmek istiyorum, bu ilgiyi riyadan uzak bir ilgi olarak değerlendirmek gerek.Bu konuda Kosova hükümeti ile ekonomik altyapının sağlanması adına çeşitli anlaşmaların imzalanması süreci başlamış hatta nihayete ermek üzeredir.  Düşük ekonomi yanında Kosova’da işsizlik oranı da çok yüksek. Bu işsizlik oranı ancak fabrikaların açılmasıyla bir yere dek hafifletilebilir sanırım. Kosova Türkiye Ticaret Odası bu yönde Türkiye firmalarının burada mesela fabrika açmalarını teşvik edebilir mi? İşsizliğin azaltılması için işyerlerinin açılması şart. Bu da Kosova’da üretimin yapılması gerektiği anlamına gelir. Üretim için de sanayi tesislerinin veya fabrikaların olması gerekir. Ancak fabrikalar için de belli bir altyapıya ve enerjiye ihtiyaç var. Kosova’nın bu konuda ciddi eksikleri var. Ama tabi ki kapatılamayacak eksiklikler değil. 2009 yılından itibaren enerji ve altyapı projelerinin hayata geçirilmesi bekleniyor. Bununla birlikte sanayi yatırımların da önü açılacaktır. Bizler Kosova Türkiye Ticaret Odası olarak bu gelişmeleri yakın takibe almış durumdayız. İlk aşamada orta ölçekli yatırımların gelmesini bekliyoruz, enerji ve yol gibi altyapılar tamamlandıktan sonra, büyük çaplı sanayi yatırımları da gelecektir. Kosova Türkiye Ticaret Odasının kurulmasıyla, iki ülke arasında ekonomi alanında ikili görüşmeler yapıldı. Kosova’dan iş adamları Türkiye’ye gitti, Türkiye’den de iş adamları buraya geldi, değişik fuar ve kongrelere katılım oldu. Bu görüşmelerden ne gibi bir sonuç çıkarılabilir? Kosova Türkiye Ticaret Odasının organizasyonuyla birçok fuar ve toplantıya katılındı. Bu toplantıların en önemli özelliği sonuca gitme yönünde önemli toplantılar olduğu idi. İşadamları katıldıkları toplantılarda yüzlerce işadamı ile temasta olma, birbirini tanıma imkanını buldular. Bunlardan birkaçına kısaca bilgi vermek gerekirse şu organizasyonlar düzenlendi:-         Malatya Yapı ve İnşaat Fuarına bir heyet gönderdik,   -         Müsiad Fuarı ve uluslararası iş forumuna işadamları gönderdik-         TOBB Girişimcilik Eğitim Seminerine bir fırmayı gönderdik,-         Trabzon Tarım ve Gıda Fuarı organizasyona heyet gönderdik-         TUSKON – Dış Ticaret Köprüsü toplantısına da 60 kadar işadamı gönderdik.   Bu organizasyonlar çerçevesinde ekonomik ilişki ve işbirliğinin temelleri atıldı, yüzlerce ikili iş görüşmesi yapıldığıunı gözlemledik. Kosova ile Türkiye arasında ekonomik işbirliğinin artmasına ciddi bir katkı oldu. Ticaret Odası Başkanı olduğunuz için sorularımız genelde ekonomiye ilişkindi. Sonunda bir siyasi sorumuz da olacak. Kosova’nın geleceğini nasıl görüyorsunuz? Kosova Avrupa perspektifi olan bir ülke. Hem siyasi bütünlük, hem de ekonomik perspektif açısından bunu söyleyebiliriz. Tabi bu bölgelerde yani Balkanların tamamında bir takım olayların açmış olduğu yaralar var. Bu yaraların ideolojik yansımaları da oluyor. Bu yaraların ve ideolojik çıkmazların, ekonomik kalkınma ile düzelebileceğine inanıyorum. Sayın Oğuz Türkeli Röportaj talebimizi kabul ettiğiniz için teşekkür ederiz. Ben teşekkür ederim. kosova haber