UNDP’ye göre, Kosova nüfusunun yüzde 17’sinden fazlası aşırı yoksul durumda. Pek çok vatandaş ise, devletin ya da yurtdışında çalışan akrabalarının yerdımları ile geçiniyor.
Besa Beqiri, Southeast European Times, Priştine -- 18/05/09
UNDP’ye göre, Kosova nüfusunun yüzde 17’sinden fazlası aşırı yoksul durumda. [Getty Images] |
Kısa bir süre önce Bileşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) tarafından yapılan bir araştırmaya göre, Kosova halkı, işsizlik ve yoksulluğun, ülkenin istikrarını bozabilecek ana etkenler olduğunu düşünüyor. Toplam nüfusu yaklaşık 2 milyon olan eski Sırp eyaletinde 40 bin kişi düzenli bir gelirden yoksun ve devlet yardımına muhtaç durumda.
Devlet yardımı aylık 45-75 avro dolayında -- ki bu rakam, bir ailenin normal bir hayat sürdürebilmesi için gereken miktarın çok altında. Kosova Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Yardımcısı Gjergj Dedaj’a göre, bakanlıktan -- ayda ortalama 70 avro -- emekli maaşı alan 150 binden fazla emekli de var ve bu vatandaşlar yoksul kategorisine giriyor.
UNDP ve diğer uluslararası kuruluşların yayınladığı raporlara göre, ülke nüfusunun yaklaşık yüzde 37’si günde 1,42 avro’dan az bir gelirle yoksul, yüzde 17’sinden fazlası ise günde 93 sent’in altında bir gelirle aşırı yoksul durumda.
Dedaj, “Yoksullukla mücadele etmek için insanlara sosyal yardım yapmak yetmez; yeni iş olanakları yaratmak da gerekir. Kosova’yı, insanların sosyal yardımlarla geçindiği sosyal bir devlete değil, bir iş ülkesine dönüştürelim”, dedi.
“Yetersiz bir acil durum stratejimiz var”, diyen Bakan yardımcısı, ülkede nüfus sayımı yapılmadığı ve aile ekonomilerinin kaydı tutulmadığı için, bakanlığın elinde yoksulluk oranına ilişkin resmi rakamlar olmadığını da sözlerine ekledi.
Kosova iş piyasasına her yıl yaklaşık 30 bin kişi giriyor ve bunların çok azı iş bulabiliyor. [Getty Images] |
Dedaj, aileleri aşırı yoksul durumuna düşmekten kurtaran en önemli etkenlerden birinin göç olduğunu belirtiyor. Yarım milyondan fazla Kosovalı, Batılı ülkelerde çalışıp memleketlerindeki ailelerine para göndererek, sevdiklerinin mali açıdan ayakta kalmasını sağlıyor.
Geçtiğimiz yıl Kosova Devlet İstatistik Kurumu ve Dünya Bankası tarafından yapılan bir çalışma, “göç ve yurtdışından gönderilen paraların, ülkedeki aileleri yoksulluk içine düşmekten kurtaran önemli unsurlar olduğunu” gösterdi. Söz konusu çalışmaya göre, her beş Kosovalıdan birinin, yurtdışında yaşayan ve kendisine para gönderen bir akrabası var.
Fakat küresel mali kriz ve Kosova’daki toplumsal değişimler nedeniyle, yurtdışından gönderilen paranın miktarı azalıyor.
UNDP’ye göre Kosova, işsizlik oranı bakımından Batı Balkan ülkeleri arasında başı çekiyor. Öyle ki, ülkede çalışma çağındaki nüfusun yaklaşık yüzde 45’i işsiz. Öte yandan ülke oldukça genç bir nüfusa sahip. Vatandaşların yarısı 25 yaşın altında.
UNDP, “Bu da, Kosova iş piyasasına her yıl yaklaşık 30 bin kişinin girdiği ve bunların çok azının iş bulabildiği anlamına geliyor”, diyor.
Bakan yardımcısı, yerli ve uluslararası şirketlere, Kosovalı gençleri işe almalarını yönünde çağrıda bulunuyor.
Kosova’da nüfusun hemen hemen yarısı kırsal kesimde yaşıyor. [Getty Images] |
Dedaj, “Çalışmak isteyen çok genç bir nüfusumuz var. İşgücümüz hayati önem taşıyor”, diyen Dedaj, ekonomi ve istihdam konularının, hükümeti için öncelik taşıdığının altını çizdi. Bakan Yardımcısı, Camp Bondsteel’deki müteahhit şirket ITT ile bakanlık arasında imzalanan ve Afganistan’daki Amerikan üslerinde 250 Kosovalı gencin istihdam edilmesini öngören anlaşmaya dikkat çekti.
Nüfusun çoğunluğunun köylerde yaşadığı Kosova’da, yoksulluğun en ciddi sorun teşkil ettiği yerler de bu bölgeler. Resmi istatistiklere göre yoksul halkın yaklaşık üçte ikisi, Kosova’nın kırsal kesimlerinde yaşıyor.
UNDP, “Kırsal kesimler özel bir önem taşıyor, çünkü Kosova nüfusunun yüzde 60’ına ev sahipliği yapıyor. UNDP, tarım kooperatiflerini biraraya getirip, bunların, istihdamı geliştirecek şekilde yeni pazarlarla bağlantıya geçmesine ve bu sayede Kosova’nın üretkenliğini artırmaya çalışıyor”, diyor.
Kuruluşa göre, genç ülkenin işsizlik ve yoksulluk sorununun çözümü ekonomik büyümede yatıyor. Fakat içinde bulunduğumuz küresel kriz sürecinde bu çözüme ulaşmak zaman alabilir.
Bu içerik SETimes.com için hazırlanmıştır.
Yorumlar