17 Avrupa ülkesinin Salı günü Sırbistan'dan gelen ziyaretçilere ücretsiz vize verme kararından Sırp halkının %80 kadarının faydalanması bekleniyor.
(Wall Street Journal - 07/05/08; AFP, Reuters, DPA, BBC, Euronews, Balkan Insight, Beta, B92 - 06/05/08)
 Avrupa Komisyonu'nun Ulaştırma Politikasından Sorumlu Başkan Yardımcısı Jacques Barrot 7 Mayıs Çarşamba günü Sırbistan'da vize reformu hakkında görüşmelerde bulunacak. [Getty Images] |
On yedi Avrupa ülkesi 6 Mayıs Salı günü, Sırbistan'ın Ekim 2000'den bu yana düzenleyeceği en kritik parlamento seçimlerine beş gün kala Sırp vatandaşlarına ücretsiz vize verme kararlarını duyuran bir ortak bildiri yayınladı.
Fransız dışişleri bakanlığı tarafından yayınlanan bildiride, "Avrupa Komisyonu'nun (AK) vize alma olasılığı bulunan bütün bireysel başvuru sahiplerine ücretsiz vize veme konusunda gösterdiği esnekliği sonuna kadar kullanmaya karar verdik." ifadesi yer alıyor.
Geçtiğimiz ay, AK ve AB dönem başkanlığını yürüten Slovenya 27 ülkeden oluşan bloğun üyelerini, tam serbestleşme yolundaki bir adım olarak Sırbistan da dahil olmak üzere Batı Balkan ülkelerinden gelen insanlara yönelik vize rejimini gevşetmeye çağırmıştı.
Salı günü Sırp vatandaşlarına ücretsiz vize kolaylığı sunan ülkeler arasında 16 AB üyesi -Avusturya, Kıbrıs, Çek Cumhuriyeti, Danimarka, Estonya, Fransa, Almanya, Yunanistan, Macaristan, İtalya, Litvanya, Lüksemburg, Slovakya, Slovenya, İspanya ve İsveç- ve AB üyesi olmayan Norveç yer alıyor.
Ortak bildiride söz konusu adım "AB'nin bir bütün olarak Sırbistan'ın Avrupa'ya karşı umutlarını desteklemeye istekli olduğuna dair bir sinyal" şeklinde nitelendiriliyor.
AK, Salı günkü tedbirden Balkan ülkesinde yaşayan 7,5 milyon insanın %80'inin faydalanabileceğine inanıyor.
Sırplar 1990'lardaki Balkan ihtilaflarından önce bolca seyahat edebilmelerine karşın, ülkede şu anda ortalama aylık maaş sadece 350 avro civarında ve bu da AB vizesi için alınan ücretlerin nüfusun büyük bölümü tarafından karşılayamaması anlamına geliyor. Genç seçmenlerin büyük kısmının yurtdışına hiç çıkmadığı söyleniyor.
Ortak bildiride, "Gelecekte, 25 yaş altı insanların büyük kısmı da ücretsiz vize alabilecek." deniyor.
Ülkelerin kararlarını açıklamasından bir gün önce, Sırbistan Meclis Başkanı Oliver Duliç girişime diğer AB ülkelerinin de katılması yönündeki umutlarını dile getirdi. Belgrad merkezli B92 radyosunun aktardığına göre Duliç Pazartesi günü, "Tarihin şu günlerinde, AB Sırp vatandaşlarına AB'de hoş karşılanacaklarını, Sırbistan'ın AB'de hoş karşılanacağını göstermek istiyor, bunu yapmanın en iyi yollarından biri de vize rejimini yavaş yavaş serbestleştirip sonunda normalleştirmek ve Sırp vatandaşlarına yönelik vize şartını ortadan kaldırmaktır." dedi.
Sırp vatandaşlarına yönelik vize ücretlerini kaldırma kararı, bu yıl başlarında Birliğin Balkan ülkelerinin vatandaşlarına yönelik vize kısıtlamalarını gevşetme yönünde aldığı bir karardan sonra geldi.
Karar, Sırbistan'ın Batı yanlısı Cumhurbaşkanı Boris Tadiç ve Başbakan Yardımcısı Bozidar Celiç'in ülkelerinin AB'ye nihai üyelik yolundaki ilk adım olarak görülen İstikrar ve Ortaklık Anlaşması'nı AB ile imzalamak üzere Lüksemburg'a gitmelerinden bir hafta sonra açıklandı.
Sırp milliyetçi partileri, anlaşmayı Kosova'nın bağımsızlığının meşrulaştırması anlamına geldiğini öne sürerek kınadılar. Partiler, ülkede Pazar günü yapılacak parlamento seçimleri sonrasında anlaşmayı geçersiz ilan etmekle tehdit ettiler.
Kritik seçimler öncesinde yapılan kamuoyu yoklamaları, Sırp Radikal Partisi'nin (SRS) Tadiç liderliğindeki Avrupa yanlısı koalisyonun biraz önünde olduğunu gösteriyor. Radikaller, Sırbistan'ın Rusya gibi "gerçek dostlarının" yanı sıra Çin, Hindistan, Arap ve Afrika ülkeleriyle daha yakın ilişkiler kurmak istediklerini açıkça belirttiler.
Ancak farklı anketler, Sırpların %70'inin AB üyeliğini desteklediğini gösterdi.
AK sözcüsü Friso Roscam-Abbing BBC'nin aktardığına göre Salı günü, Sırbistan'ın "Avrupa'nın kapısını kendisinin çaldığını" söyledi. "Şu anda yaptığımız şey de yakın tarihte kararlaştırdığımız çeşitli adımlarla Avrupa'nın kapılarını açmaktan ibaret ... onlara, sonunda büyük Avrupa ailesinin üyesi olmaya hoş geldiniz diyoruz."
Bu arada AB'nin adalet, özgürlük ve güvenlikten sorumlu geçici komiseri Jacques Barrot'nun, bloğun Sırbistan'a yönelik vize rejimini tam serbest hale getirecek müzakerelere ilişkin bir "yol haritasını" sunmak üzere iki günük bir ziyaret için Çarşamba günü Belgrad'a gelmesi bekleniyor.
Yorumlar