BM yargıçları Salı günü, Radovan Karaciç aleyhindeki savaş suçları davasının geleceğine bu hafta karar vereceklerini söylediler.
(Reuters, AFP, AP, DPA, BBC, CNN, FT, The Christian Science Monitor, VOA, Beta, B92 - 03/11/09; AP, AFP, DPA, VOA, FT, BBC - 02/11/09)
 Saraybosna'daki bir kafenin televizyonunda, savaş zamanı Bosnalı Sırp lider Radovan Karaciç'in 3 Kasım Salı günkü duruşması yayınlanıyor. [Getty Images] |
Lahey'deki savaş suçları davasının başlamasından sekiz gün sonra, eski Bosnalı Sırp lider Radovan Karaciç 3 Kasım Salı günü ilk defa mahkemeye çıkarak savunmasını hazırlamak için on ay ek süre talebinde bulundu.
Karaciç Eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesi'ndeki (ICTY) yargıçlara, "Bu duruşmaları boykot etmek istemiyorum fakat en başından bozuk olan veya temel haklarımın ihla edildiği bir şeyde yer alamam." diyerek şöyle devam etti: "Durum şöyle ki, bu şartları kabul edersem, hazır olmadığım bir davaya ve duruşmalara girersem gerçekten suçlu olacağım."
Bosna-Hersek'teki (BH) 1992-1995 ihtilafında oynadığı rolden ötürü ikisi soykırım olmak üzere 11 kalem savaş suçundan yargılanmakta olan Karaciç, Mayıs ayından bu yana eline geçen "1,3 milyon sayfalık" iddia makamı belgelerini inceleyebilmek için daha fazla zaman ihtiyacı olduğunu söyledi.
Duruşmasının 26 Ekim'de başlamasına beş gün kala, kendi savunmasını yürüten Karaciç Baş Yargıç O-Gon Kwon'a gönderdiği mektupta, başlamaya hazır olmadığı için sürece katılamayacağını söyledi. Davasının ilk üç duruşmasına katılmadığı için, yargıçlar Salı günü Karaciç'in boykotunun devam etmesi halinde davaya nasıl devam edileceği konusunu tartışmak üzere Salı günkü "durum toplantısını" düzenlediler.
Kwon, Karaciç'in stratejisini gözden geçirmesini önerdi.
Salı günkü duruşmada Kwon, "Duruşmaya hazır olma durumunu belirleyecek olan sanık değil, mahkeme kuruludur." diyerek şöyle devam etti: "Adaletin yerini bulması için duruşmalara gelip davaya tam bir katılım göstermeniz kendi çıkarınızadır."
BM savcısı Hildegard Uertz-Retzlaff da mahkemeye, mevcut çıkmaza son vermeye yönelik bir seçeneğin de Karaciç'in kendisini temsil etme hakkını ortadan kaldırmak olduğunu söyledi. Bir diğer olası çözüm de, sanığın katılmayı kabul etmesine karşın daha sonra boykotunu yenilemesi halinde devreye girecek bir yedek avukat atanması şeklinde. Uertz-Retzlaff mahkemenin ayrıca davayı aylarca erteleyecek bir savunma kurulu dayatabileceğini, ancak bunun "makul bir bedel" olacağını da belirtti.
"Bay Karaciç'in katılmama kararıyla duruşmaları manipüle etmesine izin verilemez." diyen Uertz-Retzlaff şöyle devam etti: "Gerekirse mahkemeye gelmesini sağlamak için zor kullanılabilir."
Kwon, davanın nasıl ilerleyeceği konusunda yazılı bir kararın bu hafta yayınlanacağını söyledi. Baş yargıç, Çarşamba günü gerçekleşmesi planlanan savunma tanığı ifadesini iptal etti.
Açılış konuşmalarını Pazartesi günü tamamlayan BM savcıları, Karaciç'in 7 binden fazla Müslüman erkek ve çocuğun katledildiği Srebrenitsa'daki Temmuz 1995 soykırımından sorumlu olduğunu ileri sürdüler.
"Radovan Karaciç, vizyonundaki Sırp devletini gerçekleştirmek amacıyla doğu Bosna'yı temizleme çabalarının zirvesi olan Srebrenitsa operasyonunun emrini vermiştir." diyen savcı Alan Tieger şöyle devam etti: "Toplu sürgünleri ve cinayetleri örtbas etmiştir ve bugün de bunu sürdürmektedir, tüm operasyonla ilgili tek üzüntüsü bazı Müslüman erkeklerin kaçmayı başarmış olmasıdır."
Karaciç aleyhindeki soykırım suçlamaları, yaklaşık 10 bin kişinin hayatına mal olan 43 aylık Saraybosna kuşatmasından da kaynaklanıyor.
Sanık suçlu bulunduğu takdirde ömür boyu hapse mahkum edilebilir.
Yorumlar