Aşırı merkezileşme kentleri doldurarak kırsal bölgeleri boşalttı ve dev farklılıklara yol açtı. Uzmanlar sistemin değişmesi gerektiği görüşünde.
Southeast European Times için Belgrad'dan İgor Jovanoviç'in haberi -- 23/04/10
|
Slobodan Miloseviç rejimi sırasında Sırbistan'da güç Belgrad'da toplanmıştı. Son diktatör son derece merkezi bir toprak düzeni sisteminden yanaydı ve bunun ülkeyi birarada tutmak için gerekli olduğunu savunuyordu. |
Günümüz Sırbistan'ı da bu yaklaşımı devraldı. Uzmanlar bunun ilerlemeyi engellediği ve ülke AB üyelik yolunda ilerlerken tekrar değerlendirilmesi gerektiği konusunda uyarıda bulunuyor.
Bölgesellik Merkezi adlı STK'nın başkanı Aleksandar Popov SETimes'a verdiği demeçte, "Belgrad'ın dışında, Sırbistan'da biraz özerk ve tanınabilir olabilmiş sadece bir bölge var, o da Voyvodina ilçesi." dedi.
Popov, "Sırbistan'daki yerel öz idarelere fonların Belgrad'dan dağıtıldığı durum bölgesel kalkınma için iyi değil." şeklinde konuştu.
Popov'a göre, kamuoyu tartışmaları yoluyla yeni bir model seçilmeli. "Ademi merkeziyetin farklı bölgelerin ekonomik açıdan daha iyi kalkınmasıyla sonuçlanacağı kesindir, zira bu bölgelerin kazandığı parayla ilgili karar vermek için kendi organlarına sahip olacaklar."
Düzensiz kalkınma Belgrad, Novi Sad ve Nis gibi büyük kentlere doğru insan akınına yol açarken, ülkenin uzak bölgeleri sürekli nüfus kaybına uğruyor.
Örneğin Novi Sad, 20 yıl önce yaklaşık 200 bin nüfusa sahipti. Kent o zamandan bu yana 320 bin kişiye büyürken, altyapı sistemi bu artışa tamamen hazırlıksız yakalandı.
İşsizlik ve maaş verileri de bu dengesizliğe ışık tutuyor. Belgrad'ın merkezi Stari Grad semtindeki işsizlik oranı yaklaşık %2,5 iken, güney Sırbistan'daki bir belediye olan Lebane'de bu oran %60 civarında.
Başkentin Yeni Belgrad semtindeki ortalama aylık ücret ayda yaklaşık 520 avroyken, Sırbistan'ın güneyiindeki Vladicin Han kasabasında sadece 140 avro.
Devlet fonlarının üçte ikisi kuzey Sırbistan'a yatırılırken, geri kalanı güneye gidiyor.
Sırbistan Ademi Merkeziyet Kurulu Nenad Canak SETimes'a verdiği demeçte, Sırbistan'ın "son derece verimsiz, merkezileşmiş ve yüksek yolsuzluk oranına sahip bir devlet olduğunu ve bunun da Miloseviç zamanının bir sonucu olduğunu" söyledi.
Şimdilik meclis partileri arasında bu fikre güçlü rakipler bulunmuyor ve Cumhurbaşkanı Boris Tadiç de eyleme geçmek için siyasi iradenin mevcut olduğunda ısrar ediyor.
Mart ayı sonlarında bu konuyla ilgili bir meclis tartışmasının açılış konuşmasında Tadiç, "Bölgeselleşme meselesi Sırbistan'ı bölmekle ilgili değil, ülkemizdeki bütün insanlara yaşadıkları yerden bağımsız olarak daha iyi şartlar sağlamakla ilgilidir." dedi.
Cumhurbaşkanı ademi merkeziyeti "toplumun karşısındaki en büyük sorunlardan biri" olarak nitelendirerek, "geçmişin hatalarından kaçınmak için bütün kurumların bu çalışmada yer alması gerektiğini" de sözlerine ekledi.
Yorumlar