Beyrutlu ses sanatçısı Feyruz’a atfen, “O şarkı söylediği zaman Ortadoğu’ya barış gelir” derler. Bu cümlenin Balkan versiyonu, 12 Eylül 1962 tarihinde Saraybosna’da dünyaya gelen Edin Dervishalidoviç, nam-ı diyar Dino Merlin’in, için de söylenebilir. Dino Merlin şarkı söylediği zaman Balkanlara barış gelir. Çünkü onu, yalnızca Boşnaklar değil, Hırvat ve Sırplar da büyük bir ilgiyle takip ediliyor.
Edin Dervişhalidoviç, müzik dünyasındaki ilk adımlarını, 1983 yılında “Merlin” isimli müzik grubuyla attı. Merlin grubuyla; 1985 yılında Kokuzna vremena [Beş parasız zamanlar], 1986 yılında Tesko meni sa tobom [Seninle olmak zor], 1987 yılında Merlin, 1989 yılında Nesto lijepo treba da se desi [Güzel bir şey olması gerekiyor] ve 1990 yılında Peta strana svijeta [Dünyanın beşinci tarafı] albümlerini çıkardı. Annesinin küçükken “Dino” diye seslendiği sanatçıya, müzik grubunun adından esinlenen hayranları, “Dino Merlin” diye seslenmeye başladılar.
Adı kadar dindar ve soyadı kadar derviş ruhlu olan orta yaşını devirmiş bu adam, Bosna Savaş boyunca, vatanı için kurban olmaya hazır olan halkının yanındaydı. Nemanja Kusturitsa ve Goran Bregovic’in aksine, Saraybosna’da özgürlük şarkıları söylemeye devam ederek farkını ortaya koydu. O, saldırganların sebep olduğu tüm kanlı şarlatanlıklara rağmen, hep barışı arzuladı. Savaştan sonra, Zeljko Joksimovic, Vesna Zmijanac, Ivana Banfic ve Tony Cetinski’yle düet yaparak, bunu ispatlamıştır.
Dino Merlin, 1 Mart 1992 yılında eski Yugoslavya’dan ayrılan ve 6 Nisan 1992 tarihinde bağımsızlığını ilan eden Bosna-Hersek’in “Jedna si jedina” isimli milli marşını yazdı. Ancak ülkenin zambaklı bayrağını değiştirenler, milli marşını da değiştirdiler. Buna karşılık birçok Boşnak, bugün hâlâ, milli marş olarak sadece Jedna si jedina’yı kabul ediyor.
Merlin serüveninin 1991 yılında sona erdirmesiyle, solo kariyerine “Dino Merlin” sahne ismiyle devam eden sanatçı, 1993 yılında Moja bogda sna [Rüyalarımdan parçalar], 1995 yılında Fotografija [Fotoğraflar], 2000 yılında Sredinom [Ortada], 2004 yılında Burek [Kıymalı börek] ve 2008 yılında Ispocetka [Yeniden] isimli albümleri çıkardı. 2000 yılında çıkardığı Sredinom, son on yılda, eski Yugoslavya ülkelerinde en çok satan albümlerden bir tanesi oldu.
Her albümünde farklı tarz ortaya koyarak dinleyicilerini şaşırtmayı başaran Dino Merlin’in şarkılarında değişmeyen tek şey, sosyal konulara olan duyarlılığıdır. Albüme ismini veren Sredinom şarkısı tam bir tarih muhasebesi gibidir: “Her şeyi öğrenmenin zamanı geldi / Kelime kelime, harf harf / Otur oğlum senin evin burası / İstanbul ve Viyana uzak.”
Rahmetli Aliya İzzetbegoviç, 2003 yılında son yolculuğuna uğurlanırken, Bosna-Hersek’teki tüm radyolardan aynı ağıt duyuluyordu: “Bu kadar ışıltılı parlamazdı / Bu benim güzel avlum / Ben karanlığı ışık bilirdim / Aliya sen olmasaydın…” Dino Merlin’in, rahmetli Aliya İzzetbegoviç için bestelediği Da te nije Alija [Aliya sen olmasaydın] isimli bu ağıt, tüm dünyadaki Aliya ve Bosna-Hersek sevdalılarının diline pelesenk olmuştur.
Boşnak sanatçı, zihinlerdeki olumsuz star imajını yerle bir edecek özelliklere sahiptir. Mesela, onunla birlikte, Gazi Hüsrev Bey Camii’nde aynı safa durmanız ya da Ramazan ayında birlikte hatim-i şerif takip etme ihtimaliniz oldukça yüksektir. Onu, konser için yurtdışında bulunmadığı zamanlarda; Başçarşı'da motoruyla dolaşırken ya da “Magaza” isimli müzik dükkânından evine dönerken görebilirsiniz.
Dino Merlin, gerçek bir İstanbul ve Türkiye sevdalısıdır. Ona göre, “İstanbul, dünyayı ayakta tutan sütunlardan bir tanesidir.” Stüdyo kayıtlarının birçoğunu İstanbul’da yapacak kadar İstanbul’u iyi bilir. Pop müzik sanatçısı Mustafa Sandal, zaman zaman söz ve beste verdiği, yakın dostudur. Albümleri, Türkiye’deki müzik marketlerde satılmamasına rağmen, şarkılarını ezbere söyleyen binlerce Türk hayranı vardır. Bunun en canlı şahitleri, 3 Haziran 2007’de İstanbul Harbiye Açık Hava Tiyatrosu’nda ve 11 Mayıs 2008’de Cemal Reşit Rey Konser Salonu’nda gerçekleşen, iki muhteşem konsere iştirak edenlerdir.
Dino Merlin’in müzik kariyerinde, Eurovision Şarkı Yarışması deneyimi de bulunuyor. 1993 yılında İrlanda’nın Dublin şehrinde düzenlenen yarışmaya Bosna-Hersek adına Muhammed Fazlagic’in seslendirdiği, Sva Bol Svijeta [Dünyanın tüm ıstırapları] isimli şarkının söz ve bestesi Dino Merlin’e aitti. Dino Merlin, 1999 yılında Kudüs’te düzenlenen yarışmaya da, Fransız Beatrice Poulot ile beraber seslendirdikleri, Putnici [Seyyahlar] şarkısıyla katılmıştı. Keman ve bağlamanın muhteşem uyumu Bosna-Hersek’e yedincilik getirmişti.
Eğer, Dino Merlin hakkında söylediklerim sizi heyecanlandırmış ve bugüne kadar kendisini dinleme şansınız olmadığı için hüzünlendiyseniz, o hüznü hemen rafa kaldırın. Dino Merlin, 14 Mayıs 2011 Cumartesi günü, Almanya’nın Düsseldorf kentinde gerçekleştirilecek 56’ncı Eurovision Şarkı Yarışması’nda bir kez daha Bosna-Hersek’i temsil edecek.
Bu yarışmada, Bosna’yı, her yıl bir başka isim temsil ediyor ama bu isimlerden bazıları Sırplar, bazıları da Boşnaklar tarafından kabul görmüyor. Dino Merlin, bu sene bu kısır döngüyü artık sonlandırmak istiyor. 2006 yılında Eurovision’da üçüncü olan Hari Vareşanoviç, 2004 yılında Sırbistan-Karadağ adına yarışan ve ikinci olan Zeljko Joksimoviç gibi bölgenin tanınmış sanatçıları da, Dino Merlin tercihinin çok yerinde olduğu kanaatindeler.
Dino Merlin’in, Eurovision’da seslendireceği Love in Rewind [Döngüdeki Aşk] isimli şarkıya verilen tepkileri yine aynı şarkıdan bir mısrasıyla ifade edebiliriz: “Her şey müthiş, her şey harika görünüyor.” Bu yarışma, ekonomik, sosyal ve politik anlamda darboğazdan geçen Bosna-Hersek’in birlik ve beraberliğini pekiştirme fırsatı sağlayabileceği gibi, usta sanatçıya da yeni kapılar açabilir.
Umarım, yarışma neticelendiğinde de, Bosna-Hersek ve Dino Merlin için her şey müthiş, her şey harika olur. Bu umudumun gerçekleşmesine ben de mütevazı bir katkıda bulunacağım; Eurovision’da oyum Bosna-Hersek ve Dino Merlin’den yana olacak.
Ayhan Demir
Kaynak: Dünyaya Yeni Söz Gazetesi
www.dunyayayenisoz.com
Yorumlar