Ayhan Demir
İstanbul’un çeşitli üniversitelerinde öğrenim gören ya da mezun olmuş Boşnak gençleri, Bosna-Hersek ile Türkiye arasındaki ilişkileri geliştirmek ve güçlendirmek isteyen Türk ve Boşnakları bir araya getiren bir dernek var: Genç Boşnaklar Derneği İstanbul…
Genç Boşnaklar Derneği İstanbul ve kardeş kuruluşu olan Genç Boşnaklar Derneği, geçen yıl, Srebrenitsa Soykırımı’nın unutulmaması ve adaletin yerini bulması adına “Adalet için bir adım da siz atın” sloganıyla yola çıkarak, “8.372…” isimli projeyi hayata geçirmişlerdi.
“8.372…” projesi, Srebrenitsa’da soykırıma maruz bırakılan 8 bin 372 kişiyi temsilen, 8 bin 372 kullanılmış ayakkabı toplanmasını ve bu ayakkabıların, soykırıma seyirci kalan, Birleşmiş Milletlerin İngilizce kısaltması olan “UN” şeklinde sergilenmesini öngörüyordu. Türk halkının büyük desteği ile gerekenden çok daha fazla ayakkabı toplanarak, Taksim Meydanı’nda sergilendi.
Genç Boşnaklar Derneği İstanbul, bu yıl da benzer bir projeyi hayata geçirmeye hazırlanıyor. Srebrenitsa Soykırımı’nın on yedinci yıldönümü münasebetiyle, 11 Temmuz 2012 Çarşamba günü 12.00-20.00 saatleri arasında, Taksim Meydanı’nda gerçekleştirilecek yeni projenin ismi “Sto te nema” (Neden yoksun?) Srebrenitsa Soykırımı Anıtı…
Bildiğiniz üzere, Srebrenitsa ve çevresinde soykırıma maruz kalan 8 bin 372 Müslüman erkek ve çocuktan bugüne kadar cesedine ya da cesedinden bazı parçalara ulaşılarak, defnedilebilmiş kişi sayısı 5 bin 336. Geriye kalan 3 bin 36 soykırım kurbanının akıbeti ise, hala meçhul. Ayrıca, Srebrenitsa soykırımı neticesinde, eşini, babasını, kardeşini, çocuklarını ve diğer yakınlarını kaybetmiş binlerce insan var.
Aida Şehoviç önderliğinde oluşturulan “Sto te nema” (Neden yoksun?) Srebrenitsa Soykırımı Anıtı projesi, eşi, çocukları ve diğer yakınlarıyla, artık bir sabah kahvesi dahi içemeyecek Srebrenitsa Soykırımı kurbanlarını bir kez daha hatırlatmayı ve bugün neden hayatta olmadıklarını sorgulatmayı amaçlıyor.
Bu yıl İstanbul Taksim Meydanı’nda sergilenecek olan “Sto te nema” (Neden yoksun?) Srebrenitsa Soykırımı Anıtı’nın, aslında sabit bir yeri yok. Her yıl başka bir ülke ve şehirde gerçekleştirilen “Sto te nema” Anıtı, bugüne kadar Bosna-Hersek’in Saraybosna ve Tuzla, ABD’nin NewYork ve Burlington, Hollanda’nın Lahey ve İsveç’in Stockholm şehirlerinde oluşturuldu. Akıbeti meçhul olan 3 bini aşkın soykırım kurbanı ebedi istiratgâhına defnedilinceye kadar da, ülke ülke ve şehir şehir dolaşmaya devam edecek.
“Sto te nema” (Neden yoksun?) Srebrenitsa Soykırımı Anıtı, her Srebrenitsa Soykırımı yıldönümünde, yakınlarını bu soykırımda kaybetmiş aileler başta olmak üzere, yeryüzündeki tüm Bosna-Hersek’liler ve bu soykırıma duyarlı olan tüm insanlarca bağışlanan fincanlarla canlandırılmaya ve tamamlanmaya çalışılıyor.
2004 yılından itibaren bağışlanmış fincan sayısı, her yıl ulaşılan ve defnedilen kurbanlara karşılık olarak yapılmış yeni bağışlarla artmakta; defnedilen Srebrenitsa’lı kurban sayısına yaklaşmaktadır. Bugüne kadar bağışlanan Bosna usulü kulpsuz fincanların sayısı, 4 bin civarındadır.
Anıt, akıbeti meçhul 3 bini aşkın kurbandan her yıl için bulunup defnedilecek kurban sayısıyla ve bu sayı karşılığında bağışlanan fincanlarla büyümekte ve Srebrenitsa Soykırımı’nı hatırlatma gereksinimi bulunduğu sürece de canlılığını muhafaza etmektedir.
”Şto te nema?” Srebrenitsa Soykırım Anıtı, senede bir defa sıradan insanlar tarafından sokaklarda ve meydanlarda kurulmakta sonra da kaldırılmaktadır. Ziyaretçiler ve yoldan geçenler, gün boyunca sunulan kahveleri, her biri “bir soykırım kurbanını temsil eden” fincanlara doldurmakta ve böylece “Sto te nema?” Srebrenitsa Soykırım Anıtı meydana gelmektedir.
Proje başarıyla neticelendiğinde, fincanı doldurulan ama artık kahvesini içemeyecek olan binlerce Srebrenitsalı soykırım kurbanları anısına bir kamusal anıt oluşturulmuş olacak.
Bu projenin başarıyla neticelenmesi adına Boşnak gençlerin bizlerden tek bir talebi var: 11 Temmuz 2012 günü sadece birkaç saati bu projeye ayırmanız ve bu insanlık ayıbına karşı güçlü bir duruş sergilemeniz.
1992-95 Bosna Savaşı esnasında kolundaki bileziği, parmağındaki yüzüğü hiç tereddüt etmeden Boşnak kardeşlerine gönderen Türk halkının, gerek kulpsuz Bosna fincanı göndererek ve gerekse Taksim Meydanı’na giderek, bu projeye tam destek vereceğinden hiçbir şüphe duymuyorum.
Haydi, “Sto te nema?” (Neden yoksun?) Srebrenitsa Soykırım Anıtı için, bir adım da siz atın. Her bir Srebrenitsalı soykırım kurbanı için, bir fincan da siz doldurun.
Not: Genç Boşnaklar Derneği İstanbul’un, “Sto te nema?” (Neden yoksun?) Srebrenitsa Soykırım Anıtı projesi hakkında daha ayrıntılı bilgiye; www.gbdt.org ve gbdistanbul@gmail.com adreslerinden ve 0531 961 81 40 no’lu telefondan ulaşabilirsiniz.
Yorumlar