Makedonya'da yapılan yeni değişiklikler, polisin şüphelilerin telefonlarını dinleyebileceği şüpheli suçlar listesini genişletti. Bazı uzmanlar yeni yasaları mahremiyete yönelik bir tehdit olarak görüyorlar.Southeast European Times için Üsküp'ten Zoran Nikolovski'nin haberi – 16/09/08 [Getty Images] Haberleşmeyi izlemekle ilgili yasalarda yapılan yeni değişiklikler, parlamentonun bu yaz başında bir çok kişi tarafından tartışmalı değişiklikler olarak gördüğü düzenlemeleri kabul etmesiyle bu ay başlarında yürürlüğe girdi. Cezai Usüller Kanunuyla ilgili değişiklikler, polisin soruşturma amaçlı özel tedbirler -telefon dinleme, izleme ve kaydetme- uygulayabileceği şüpheli suçların sayısını artırıyor.Hükümet söz konusu değişiklikleri ülkede organize suça karşı sürdürülen mücadeleyi hızlandırma umutlarıyla hayata geçirdi.Yine de, bazı uzmanlar ve insan haklarıyla ilgili STÖ'ler bu hareketi kınadılar. Bu gruplar, hükümetin söz konusu değişiklikler kamuoyunda veya meclis komitelerinden herhangi birinde tartışılmadan harekete geçtiği görüşündeler.VMRO-DPMNE liderliğindeki hükümet meclisteki üçte ikilik çoğunluğunu kullanarak yasayı tartışılmadan geçirdi.Değişikliklerde, telefon dinlemenin haklı görüleceği 22 şüpheli suç sıralanıyor. Yeni yasa, "Mahkeme, en az dört yıl hapis cezası gerektiren bir suç eyleminin hazırlandığı, başladığı veya gerçekleştirildiğinden şüphelenmek için nedenler varsa, haberleşmenin izlenmesi yönünde talimat verebilir." diyor.Söz konusu değişiklikte mahkemenin "adli bir prosedürün başarısı için, başka yollardan elde edilemeyecek veya elde edilmesi çok zor olacak gerekli bilgi ve kanıtları sağlamak üzere" izleme emri verebileceğini de söylüyor.Polis uyuşturucu ticareti, gasp, şantaj, para aklama, kaçakçılık, gümrük dolandırıcılığı, görev ve yetkiyi kötüye kullanma, zimmete para geçirme, sahtekarlık, rüşvet alma, yasadışı arabuluculuk, tanıklara yasadışı nüfuz etme, suç birliği, terör örgütü kurma ve terörizm vakalarında özel soruşturma tedbirleri uygulayabilecek.Ancak bir çok uzman, suç yelpazesinin fazla geniş tutulduğu görüşünde. Hukuk profesörü Miodrag LaboviçDnevnik gazetesine verdiği demeçte, hukuki bilincin düşük olması, keyfi siyasi kültür ve devlet çıkarlarına öncelik verilmemesi nedeniyle, izlemenin artmasının faturasının insan hakları ve özgürlüğe kesileceği görüşünde.Laboviç, "Dahası, halkın polisin yeni yetkilerini doğru şekilde kullanmak yerine ne sıklıkta kötüye kullanacağını asla bilemeyeceği" konusunda da uyardı.Aralarında Helsinki İnsan Hakları Komitesi ve Ceza Kanunu ve Kriminoloji Derneği'nin de yer aldığı bir çok STÖ de yeni değişikliklere tepki verdi.Metamorphosis Foundation, "önleyici telefon dinlemenin" yeni biçiminin yeni yetkilerin rasgele kullanımını önleyecek tanımlanmış mekanizmalardan yoksun olmasından duyduğu endişeyi dile getirdi.Blogculardan da bir çok yorum geldi. Misa Popovic blogunda yazdığı yazıda, "Benim için en sorunlu kısmı bir soruşturma hakimi ve bir savcının 24 saatten kısa haberleşme izlemelerine sözlü olarak karar verebilmeleri. Haberleşmenin mahremiyetinin korunması hakkına ilişkin kötü geçmişimiz göz önüne alındığında, bu gibi yasal çözümler sert eleştirileri hak ediyor ve alıyorlar." dedi.Bu içerik SETimes.com için hazırlanmıştır.